Afschalen van zorg in de wijk: “Dilemma’s maar ook een wake up call”.
Bij zorg aan klanten in de wijk draait om hen te helpen gezond te blijven, beter te worden of te leven met zorg. Dat deden we het afgelopen jaar op een andere manier dan klanten gewend zijn en graag zouden willen: zorg die niet medisch noodzakelijk is leverden we tijdelijk niet, minder of op een andere wijze. We gingen voorzichtig te werk en keken per klant en situatie of er zorg thuis kan worden geboden. Jorieke Nobel, wijkverpleegkundige in Zutphen vertelt over het zorgvuldig afwegen van het wel of niet bieden van zorg en de onverwachte wake up call dat het opleverde.
Zorgvuldig afwegen
“De opdracht om niet direct noodzakelijke zorg af te schalen had in de realiteit natuurlijk nog meer impact dan op papier,” vertelt Jorieke. “Het was zoeken naar ‘Waar doen we goed aan?’ We zijn daar heel zorgvuldig in geweest. Je zou heel rigoureus tegen klanten en hun naasten kunnen zeggen: ‘Vraag de buurvrouw maar om uw steunkousen aan- of uit te trekken.’ Maar we weten: het niet dragen of verkeerd dragen van steunkousen geeft veel problemen. We hebben echt de gevolgen van het afschalen van zorg proberen te overzien op lange termijn. Dat neemt niet weg dat de keuzes die we moesten maken bij iedere klant opnieuw zorgde voor een ethisch dilemma, omdat je weet dat de meeste mensen niet voor niets in zorg komen. Dat had echt wel impact op het team. Het was dan ook fijn om voor klanten waarbij het afschalen van zorg wat discutabel was, vinger aan de pols te kunnen houden met Zorg op afstand. Zowel voor ons als voor de klant zelf.”
Wake up call
Ondanks de dilemma’s waar de zorgprofessionals in de wijk mee moesten dealen is in goede samenspraak alles goed verlopen, vertelt Jorieke. “Er is door klanten en door collega’s zo flexibel gehandeld. Teams bereidden zich voor op wat er zou komen en hielden zich sterk tijdens het maken van moeilijke keuzes. En ook klanten toonden erg veel begrip, hopelijk juist omdat zij weten dat onze keuzes weloverwogen zijn gemaakt. Ik heb zoveel bewondering voor hoe iedereen met de situatie mee bewoog.”
Ook trokken Jorieke en haar collega’s na de eerste golf een mooie conclusie: “Een groot aantal klanten hadden - weliswaar noodgedwongen - echt zelf de regie gepakt om zichzelf te redden. Het bleek uiteindelijk dat wat zij zelf deden hen ook wel goed af ging. Zij waren zelfstandiger dan ze dachten. Deze klanten zijn later ook niet meer teruggekomen in zorg of daar is de zorg niet meer zo opgeschaald op het niveau als waar ze vandaan kwamen. Daar kunnen wij veel van leren! Bijvoorbeeld door eens goed te kijken naar hoe we indiceren of hoe we de zorg verlenen bij klanten die mogelijk minder zorg nodig hebben dan gedacht. Dat maakt hen trots, maar ook wij waren trots. We moeten meer kijken naar wat zij zelf nog kunnen. Echt een wake up call, voor zowel onze klanten als de zorg.”
